Trầm hương là gì mà nhiều người săn lùng đến thế?

Trầm hương – niềm tự hào của thiên nhiên Việt Nam. Chúng ta thường bắt gặp gỗ Trầm hương, nhang Trầm hương, vòng tay Trầm hương và ti tỉ những thứ khác. Nhưng nếu hỏi Trầm hương là gì thì chắc không đến 3 người có câu trả lời chính xác. Nhưng là một người Việt Nam, chúng ta phải biết sản phẩm mang tinh thần văn hóa của nước mình để quảng bá cho bạn bè khắp nơi nữa chứ! Hãy cùng tìm hiểu nhé

Trầm hương là gì?

Những ai bắt đầu chơi Trầm chắc hẳn phải tự đặt cho mình câu hỏi Trầm hương là gì và đi tìm câu trả lời cho câu hỏi đó. Mọi người vẫn cứ nghĩa Trầm hương là “sản phẩm” được sinh ra từ vết thương của cây Dó Bầu. Nhưng thực tế là không phải cây Dó Bầu nào cũng có thể sinh ra Trầm hương. Vậy những cây Dó có đặc điểm gì hay có gì đặc biệt mới sinh ra Trầm hương?

Trong tự nhiên có một số loài Dó (Aquilaria) và bản chất của những loài đó là họ Trầm. Trong suốt quá trình chúng phát triển đã chịu những tác động từ thiên nhiên trong thời gian dài, sau đó tích tụ lại bên trong một lượng dầu rồi lan dần ra và làm biến đổi các phân từ gỗ thành nhiều màu sắc, hương thơm hay hình dạng khác. Qua hàng chục năm, có loại đến hàng trăm năm mới hình thành Trầm hương. Chính vì chỉ có một vài loài Dó Bầu có khả năng tích tục thành Trầm nên Trầm hương rất quý hiếm.

Những cây Dó có Trầm thường có vẻ ngoài vô cùng xơ xác, thân thì có u, có bướu, có cây thì bị sâu đục, gò mối đóng hoặc chịu những mảnh bom ghim vào trông rất yếu ớt. Tuy nhiên, đây chính là đặc trưng để những người đi địu tìm trầm (Phu Trầm) phát hiện được Trầm ở cây Dó nào. Nếu lần đầu bạn vào rừng Dó và không có kinh nghiệm về đặc điểm của Trầm hương là gì thì rất khó để phát hiện ra.

Xem thêm về: Những ý nghĩa của trầm hương mà không phải ai cũng biết.

Gỗ Trầm hương là gì?

Đặc điểm sinh thái của gỗ Trầm hương:

• Độ cao khoảng 20 – 30m;
• Đường kính thân cây khoảng 60 – 80cm.

Đặc điểm để nhận biết gỗ Trầm hương là gì?

• Thân cây thẳng, trên thân thường xuất nhiều rãnh như lòng máng. Cây Dó Bầu có Trầm thường có lớp vỏ nhẵn mịn, màu nâu xám, vỏ cây màu trắng chứa nhiều xơ. Cành của cây gỗ Trầm Hương rất thanh mảnh, cong queo và màu nâu nhạt đặc trưng, tán lá thưa.
• Trầm Hương cũng có hoa nữa nhé! Hoa mọc thành cụm hình tán hoặc chùm gồm nhiều hoa mọc ở kẻ lá. Cuối hoa và đài hoa hình chuông, màu trắng tro gồm 5 thùy 10 váy, bầu hoa hình trứng có lông dày.
• Quả cây Trầm có chiều dài khoảng 4cm, dày 2cm. Trong mỗi quả có 2 hạt và thường chín vào tháng 6, tháng 7.

Xem thêm về: Trầm hương có tốt không và hướng dẫn cách phân biệt trầm hương thật giả.

Trầm hương Tốc là gì?

Trầm hương có mấy loại? Cơ bản thì Trầm hương được chia thành 3 loại là Kỳ Nam, Trầm hương và Trầm Tốc. Chất lượng cũng theo cấp bậc liệt kê trên, nghĩa là Trầm Tốc là loại có phẩm chất thấp nhất trong 3 loại Trầm tự nhiên, cũng vì vậy mà giá của Trầm Tốc là rẻ hơn cả.

Vậy đặc điểm của Trầm tốc là gì mà giá thành lại thấp nhất? Thứ nhất là do lượng tinh dầu ở Trầm Tốc thấp, tinh dầu chỉ xen kẽ theo những đường vân dài của thớ gỗ. Tuy nhiên, Tốc vẫn giữ được giá trị không kém những loại Trầm khác. Tốc có khả năng tạo ra mùi hương dễ chịu, bạn sẽ cảm thấy thư thái, thoải mái với mùi hương đặc trưng của Tốc.

Trầm hương Tốc Kiến là gì?

Tốc Kiến được xếp vào danh sách Trầm loại 2. Bạn có biết vì sao lại gọi là Trầm Tốc Kiến không? Vì trên thân Tốc Kiến có lỗ, hang do kiến đục thành tổ. Dân địu Trầm thường hay nói “Nhất Kỳ, Nhì Kiến”. Vì thế cũng có thể thấy là phẩm chất của Tốc Kiến không hề kém cạnh so với Kỳ Nam là mấy.

Đặc điểm riêng của Tốc Kiến so với những loại khác trong số những loại gỗ Trầm hương là gì? Trong khi Trầm loại 1 là Trầm chìm nước hoàn toàn thì Tốc Kiến thuộc hàng chìm lửng. Trong Tốc Kiến còn được chia ra nhiều loại nhỏ như:

• Trầm Kiến Xanh: hình thành từ thân của cây Dó bầu, có màu xanh đậm và cứng;
• Trầm Kiến Kim: những đường vân nhỏ, dẹp, trông giống kim may đồ;
• Trầm Kiến Điệp: thân mềm hơn Tốc Kiến Xanh nhưng có rất nhiều dạng;
• Trầm Kiến Vách Lầu: kiến ăn trên thân Dó bầu theo đường vân có hình tầng nhà, thoạt nhìn sẽ rất giống những vách nhà lầu;
• Trầm Kiến Lỗ: kiến đục thành từng lỗ ở bên trong ruột Dó bầu tạo thành Trầm hương;
• Trầm Kiến Gai: còn được gọi là Trầm Kiến cây Trường Lão hay Kiến Ông. Kiến sẽ ăn giữa ruột của cây Dó tạo thành những sợi vân;
• Trầm Kiến Đen Đụp: Trầm chỉ có ở 2 đầu, giữa toàn là cơm. Một số người còn gọi loại Trầm này là Kiến Tà Ha;
• Trầm Kiến Trắng: loại này có giá thành cao hơn hẳn vì phẩm chất tốt hơn. Tên gọi được bắt nguồn từ màu sắc của Trầm.

Trầm hương Tốc Banh là gì?

Nếu Trầm Tốc là độ nhiễm Trầm hương ở giai đoạn đầu trên thân cây Dó Bầu thì Trầm Banh có mức độ nhiễm Trầm mạnh hơn, sớ dầu mịn hơn. Vì thế khó có thể phân biệt được đâu là sớ có dầu và sớ không dầu. Giai đoạn của Trầm Banh dầu không nằm trong từng sớ gỗ mà đã lan ra ngoài. Chính vì thế mà sớ dầu của Trầm Banh thường nhỏ hơn, nhưng mịn hơn và màu sắc cũng đều hơn do dầu phủ đều.

Cách phân biệt Trầm Tốc Banh và Trầm Tốc:

Có thể sau khi tìm hiểu về đặc điểm của cả hai loại Trầm hương là gì thì vẫn khá mơ hồ để có thể phân biệt được hai loại trong thực tế. Vì thế dưới đây là những tips để phân biệt Tốc Banh và Trầm Tốc thường:

• Mùi hương: trầm hương Tốc ít thơm hơn trầm Tốc Banh ngoại trừ Tốc Dầu hay Tốc Hương thì mùi hương không hề kém cạnh. Thêm nữa, mùi hương của Tốc Banh sâu hơn và lưu hương lâu hơn vì xen lẫn giữa mùi đặc trưng của Trầm hương thì Trầm Tốc Banh có thêm mùi xạ hương hay các loài hoa khác tùy theo thời điểm.
• Độ nặng nhẹ: Trầm Banh thường nặng hơn Trầm Tốc vì lượng dầu bên trong Trầm Banh nhiều hơn Trầm Tốc. Tuy nhiên, vẫn có ngoại lệ như Tốc Đá hoặc nếu cây Dó Bầu mọc ở nơi có thổ nhưỡng và khí hậu đặc biệt thì Trầm Tốc vẫn có thể nặng hơn Trầm Tốc Banh.

Trầm hương Tốc Bông là gì?

Nếu hỏi đặc điểm của Trầm hương Tốc Bông là gì và khác gì so với những loại Tốc kia thì tiêu chí đầu tiên chính là màu sắc. Màu sắc của Trầm hương Tốc Bông có màu vàng óng ánh, tinh xảo. Vân của Tốc Bông tập trung thành những mảng lớn, bao quanh nhau.

Tác dụng của Trầm hương Tốc Bông là gì?

• Tẩy uế, khử trùng không khí xung quanh nếu xông Trầm Tốc Bông ở không gian sống. Đồng thời thu hút dương khí, tài lộc vào nhà, nơi kinh doanh để gia chủ buôn may bán đắt, thăng tiến trong công việc;
• Là dược liệu quý: Giúp an thần, xua đuổi tà ma giúp cho chủ nhân có giấc ngủ ngon, an lành tịnh tâm.

Trầm hương sánh chìm là gì?

Để tìm hiểu về Trầm sánh chìm là Trầm gì thì chúng ta phải hiểu về Trầm Sánh. Trầm Sánh là loại Trầm được chế xuất từ nhựa cây Dó trong tự nhiên, có nhiều loại Trầm sánh nhưng phổ biến nhất là Trầm sánh chìm và Trầm sánh bì:

• Sánh bì là loại được thu hoạch từ lớp vỏ của cây Dó Bầu. Để thu được Trầm hương sánh bì, những trầm phu phải đẽo gọt gần 1 tấn cây Dó bầu thì mới có thể thu được 20kg Trầm hương sánh bì sạch.
• Sánh chìm là loại Trầm mang hàm lượng tinh dầu cao, được tích lũy nhiều trong lõi nên trọng lượng khá nặng làm cho cả khối gỗ có thể chìm trong nước. Mà những chuyên gia đánh giá rằng loại Trầm nào có thể chìm trong nước và chìm càng sâu thì giá trị càng cao.

Đặc điểm riêng của Trầm sánh chìm là gì?

• Trọng lượng: Trọng lượng của Trầm sánh chìm khá nặng, khi cầm có cảm giác chắc tay do lượng dầu nhiều hơn những loại Trầm hương khác. Cũng chính nhờ đặc điểm này nên Trầm sánh chìm có độ bền cao hơn và có bản chất đặc trưng là khả năng chống va đập tốt;
• Mùi hương: Cũng chính là hàm lượng tinh dầu cao, vì thế mà hương thơm của Sánh chìm bám rất lâu, đậm đặc hơn những loại khác;
• Màu sắc: Màu sắc cơ bản của Trầm hương là gì? Phần lớn là màu nâu sậm. Nhưng với Trầm Sánh chìm thì lại khác, sở hữu vẻ ngoài được tạo nên từ những miếng sánh ép lại, những sớ gỗ đậm nhạt xếp chồng lên nhau vô cùng cuốn hút.

Những sản phẩm được tạo ra từ Trầm Sánh chìm

• Vòng tay Trầm Sánh chìm: Theo quan niệm tâm linh, vòng tay được làm từ Trầm hương Sánh chìm có thể cầu bình an, cầu may mắn và xua đuổi những tà ma, âm khí bao quanh chủ nhân. Mùi hương của Trầm Sánh chìm vô cùng cuốn hút;
• Nhẫn Trầm Sánh chìm: Quá trình thiết kế được nhẫn Trầm Sánh chìm vất vả hơn rất nhiều so với vòng tay vì quy trình ép gỗ công phu hơn.
• Tượng từ Trầm hương Sánh chìm: Được làm từ những miếng gỗ Trầm hương sánh chìm ép thật mỏng, càng mỏng thì càng dễ uốn và bo cạnh hơn.
• Quạt Trầm hương sánh chìm: Trong giới mộ điệu Trầm hương rất yêu thích sưu tầm những vật dụng nội thất từ Trầm hương, đặc biệt là Trầm hương sánh chìm. Người ta sẽ ép 2 miếng Trầm hương sánh chìm và quay đều 2 mặt nhiều dầu để làm nên cánh quạt. Chắc chắn là quạt từ Trầm hương sánh chìm sẽ mang đến một mùi hương thoang thoảng giúp bạn dễ chịu hơn khi căng thẳng;
• Xông/ đốt: Người ta thường xông điện đối với loại Trầm Sánh chìm vì phương pháp này làm dậy mùi tốt hơn và mang lại khả năng lưu giữ hương thơm lâu hơn. Nếu xông bằng cách đốt truyền thống thì khói và khí CO2 sẽ làm mất mùi hương đặc trưng.

Trầm hương chìm nước là gì?

Là khi bạn thả một mẫu gỗ Trầm xuống nước thì chìm hoàn toàn trong nước thay vì lơ lửng như những loại khác. Nguyên nhân làm cho Trầm hương chìm hẳn trong nước:

Do hàm lượng tinh dầu quá lớn, lớn hơn cả khối lượng riêng của nước nên chúng sẽ bị chìm hoàn toàn trong nước. Cụ thể hơn, người ta đã đo được rằng lượng dầu và tinh dầu trong gỗ Trầm hương tối thiểu phải bằng 40% khối lượng riêng của nước thì mới có thể chìm hoàn toàn. Tỷ lệ dầu trầm trong gỗ cũng quyết định đến giá bán của phần gỗ Trầm hương đó.

Vậy những khối gỗ Trầm không thể chìm hẳn trong nước có thể là do có những phân tử gỗ rỗng tinh dầu hoặc ít tinh dầu làm cho nguyên khối gỗ không thể chìm hoặc chỉ có thể chìm lửng trong nước.

Trầm hương Kỳ Nam là gì?

Được mệnh danh là ông hoàng trong các loại Trầm Hương. Vậy đặc điểm làm cho Kỳ Nam có giá từ vài trăm triệu đến vài tỷ so với những loại khác của Trầm hương là gì?

• Hàm lượng dầu trong Kỳ Nam lớn nhất;
• Tỷ lệ để xuất hiện Kỳ Nam trên Trầm vô cùng thấp. Người ta nói trong 1000 cây Dó Bầu mới có 1 cây có trầm, trong 10000 cây có trầm mới có khoảng 1 cây có Kỳ Nam. Mà nếu như có Kỳ Nam thì phần Kỳ cũng thấp hơn phần Trầm;
• Kỳ Nam nặng hơn, cứng hơn;
• Kỳ Nam chứa đầy đủ những cung bậc trong mùi hương đặc trưng của mình. Bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt, cay, đắng, chua và một chút thanh thanh hòa quyện vào;
• Khói của Kỳ Nam cũng vô cùng đặc biệt, khi đốt hay xông Kỳ Nam thì khói sẽ bay thẳng lên trời cao vút.

Kỳ Nam lại được chia thành 4 loại với 4 đặc trưng riêng biệt:

• Hoàng Kỳ: Trầm có sắc vàng, tính chất cứng rắn và nặng;
• Hắc Kỳ Nam: Có màu đen như hắc ín vì tinh dầu quyện vào từng sớ gỗ nên đây cũng là lý do có cái tên Hắc Kỳ Nam;
• Thanh Kỳ: Có ánh sắc tím pha xanh. Trong Thanh Kỳ có loại ít tinh dầu nhất thì chất gỗ có phần hơi khô và cứng và ngược lại loại nào nhiều dầu thì gỗ mềm hơn;
• Bạch Kỳ Nam: Có thể dễ dàng đoán được lý do có tên Bạch Kỳ đối với Trầm hương Kỳ Nam là gì? Đó là phần gỗ Trầm có màu trắng xám, chất gỗ mềm chứa nhiều tinh dầu. Nếu Kỳ Nam đã hiếm thì Bạch Kỳ Nam là loại hiếm trong dòng Kỳ Nam nên để tìm được Bạch Kỳ Nam nguyên khối là một thách thức khá lớn.

Trầm hương Mắt Tử là gì?

Nếu bạn là một người đam mê Trầm hương thì chắc không thể không biết đến “danh tiếng” của Trầm hương Mắt Tử là gì rồi đúng không?

Trầm Mắt Tử hay còn có tên gọi khác là Trầm Ốc Mắc hay Trầm Mắc Xoắn. Sở dĩ có tên này là vì bằng một lý do nào đó mà cây Dó bị thương ở vị trí mắt cây làm hình thành Trầm hương. Để hình thành được Trầm Mắt Tử phải mất ít nhất là 1000 năm và rất rất hiếm cây Dó bầu bị thương ở mắt cây.

Trầm hương Mắt Tử có lượng tinh dầu cao, cao đến nỗi có một số viên Trầm Mắt Tử chìm hoàn toàn trong nước. Thêm nữa, màu sắc và hình dáng của Trầm Mắt Tử vô cùng tự nhiên. Mùi hương thì thoang thoảng chứ không quá gắt.

Trầm hương Rục là gì?

Trầm hương Rục là loại nằm trong đất đá, những người phu trầm muốn tìm được Trầm Rục phải tìm ở tận sâu trong các khu rừng, thậm chí là phải đào bới trong những đống gỗ mục của những cây Dó chết khô mới có thể tìm ra. Từ đây bạn có thể đoán được quá trình hình thành Trầm hương Rục là gì không?

Đó là sự tích tụ trong những cây Dó bầu lâu năm và bị chôn vùi bên trong lớp đất đá khi cây Dó bầu chết, điều đặc biệt là Trầm Rục không hề bị phân hủy mặc dù đã phải trải qua nhiều “thăng trầm” từ những tác động thiên nhiên. Việc tìm kiếm Trầm Rục vất vả như thế nên giá trị của Trầm Rục tương đối cao.

Những năm đầu thập niên 90 là thời điểm săn Trầm mới bắt đầu mạnh ở Việt Nam nên giá Trầm cũng chỉ khoảng 200.000 đồng/ kg. Theo thời gian, nhu cầu Trầm hương ngày một tăng cao nên con số 200.000 năm nào đã nhân lên gấp mấy chục, mấy trăm lần và trở thành loại Trầm quý hiếm.

Tóm lại tramhuongbaoloc.vn đã cho bạn câu trả lời Trầm hương là gì? Là quá trình hình thành và biến đổi lớp dầu trên cây Dó bầu. Ông bà ta vẫn thường nói “Ngậm ngải tìm trầm”, nghĩa là quá trình tìm kiếm và khai thác Trầm hương vô cùng gian nan. Muốn tìm được loại Trầm quý, có lượng tinh dầu cao và những đặc trưng hiếm có thì phải trải qua rất nhiều khó khăn.

Xem thêm về: Tổng hợp tất cả các kiến thức về trầm hương tự nhiên.